بررسی تأثیر آرام سازی پیش رونده عضلانی بر عملکرد اجتماعی و ابعاد مختلف کیفیت زندگی سالمندان

اهداف: با پیشرفت علم افراد مدت طولانی تری زندگی می کنند و به ناچار باید با تغییرات پیچیده جسمی، روانی و اجتماعی سازگار شود که همراه با فرایند پیری ایجاد می شود. عوامل متعددی از جمله تحرک و ورزش بر فرایند پیری تأثیر دارد؛ به نحوی که ورزش منجر به ایجاد شادابی، نشاط و افزایش امیدبه زندگی می شود. این مطالعه با هدف بررسی میزان تأثیر آرام سازی پیش رونده عضلانی بر عملکرد اجتماعی و ابعاد مختلف کیفیت زندگی سالمندان شهرستان شهرکرد انجام گرفت. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی بود که در آن برای جمع آوری داده ها از روش نمونه گیری تصادفی منظم استفاده شد. در این پژوهش، شصت نفر سالمند از شهرستان شهرکرد انتخاب شدند و نمونه ها به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند. روش آرام سازی به این ترتیب بود که بیمار در هر مرحله، گروهی از عضلات بدن خود را منقبض و پس از پنج ثانیه رها می کرد و در پایان، تمام عضلات را شُل و پنج بار نفس عمیق می کشید. هر جلسه حدود 45 دقیقه به طول می انجامید. در گروه آزمون روش آرام سازی پیش رونده عضلانی به مدت سه ماه و سه روز در هفته انجام شد. به طورکلی مددجو پس از پوشیدن لباس راحتی به پشت می خوابید و با هدایت مربی آموزشی و گوش دادن به نوار صوتی، گروه های مختلف عضلانی را با تنفس های مؤثر و عمیق منقبض و آرام می کرد؛ به طوری که آرام شدن عضلانی را احساس و آن را بیان می کرد. ابزار گردآوری داده های این مطالعه پرسش نامه اطلاعات فردی و پرسش نامه کیفیت زندگی sf-36 بود.  یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد آرام سازی پیش رونده عضلانی، منجر به افزایش عملکرد اجتماعی و ابعاد مختلف کیفیت زندگی در گروه مداخله می شود. بین میانگین نمره ابعاد عملکرد جسمی، محدودیت فعالیت به دنبال مشکل جسمی، انرژی و خستگی، عملکرد اجتماعی، درد بدنی، سلامت عمومی با کیفیت زندگی بین گروه مورد و شاهد تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. همچنین میان عملکرد اجتماعی در دو گروه شاهد و مداخله قبل از مطالعه، تفاوت آماری معنی داری نبود؛ ولی بعد از مداخله عملکرد اجتماعی گروه مداخله تغییر یافته بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه توصیه می شود در زندگی روزانه برنامه ای برای انجام تمرینات ورزشی و آرام سازی پیش رونده عضلانی متناسب با وضعیت جسمانی سالمندان طراحی شود تا مدت زمان ناتوانی، روزهای بستری و هزینه های درمانی کاهش و عملکرد اجتماعی، کیفیت زندگی و وضعیت روحی-روانی سالمندان ارتقا پیدا کند. همچنین استقلال سالمند در انجام کارهای روزانه بهبود یابد و درنهایت، به فرایند پیری موفق و سالم آنان کمک کند.